Profielwerkstuk meesterproef
In het examenjaar maakt iedere havo- of vwo-leerling een profielwerkstuk (pws) over een onderwerp dat verband houdt met een groot vak uit het gekozen profiel.
Zoveel mogelijk werken leerlingen daarvoor samen in duo’s. In de maanden augustus tot en met februari voeren ze het onderzoek uit; in maart presenteren ze vervolgens het resultaat.
Het pws is een belangrijk onderdeel van het schoolexamen. In totaal staat er in de studieplanner 80 uur voor. Niet voor niets noemen we het de ‘meesterproef’. Maar leerlingen hebben in het laatste schooljaar ook tentamens en andere activiteiten. Het pws dreigt dan op de achtergrond te raken. Daarom maken we het zichtbaarder in de bovenbouw.
Wat is het doel?
Met het pws laten leerlingen zien dat ze in staat zijn om zelfstandig onderzoek te doen en daarvoor samen te werken. Het is een voorbereiding op het hoger onderwijs (hbo en universiteit). Onze school besteedt al in leerjaar 1 aandacht aan het doen van onderzoek en het verwerken van kennis. Ook in andere leerjaren wordt ingegaan op informatie verzamelen, bronnen selecteren en de verschillende soorten onderzoek die er zijn.
De doorgaande leerlijn wordt steeds verbeterd, daarom is ook het project ‘Profielwerkstuk meesterproef’ gestart. We vinden het belangrijk dat leerlingen goed voorbereid zijn op het uitvoeren van een academisch onderzoek. We gaan in het voorexamenjaar na of ze voldoende inzicht hebben in wat er van hen verwacht wordt op onderzoeksgebied en waar we hen bij moeten helpen. Vooral zijn we erop uit dat ze zich al doende een goede onderzoekshouding en de juiste onderzoeksvaardigheden eigen maken.
Wat gebeurt er al?
Er is een handleiding Profielwerkstuk samengesteld, waardoor elke begeleider van een pws dezelfde basis hanteert voor de inhoud en de werkwijze. In de begeleiding is dus eenheid gebracht. Wat mag verschillen, is de uitvoering. Voor een literatuuronderzoek is bijvoorbeeld studie van schriftelijke en online bronnen nodig, voor een scheikundig onderzoek experimenteren in het lab.
We hebben ook een eenduidig beoordelingssysteem ontworpen met rubrics. De rubrics gaan over vier onderdelen: het plan van aanpak, de inhoud, het schrijfproces (het academisch schrijven) en de verzorging. Voor elk onderwerp kunnen de leerlingen een score halen van 1 tot en met 4, waarbij 4 het hoogste is. Ongeveer anderhalve maand na de start vindt de eerste beoordeling plaats door de pws-begeleider, en aan het eind de eindbeoordeling. Na de eerste beoordeling kunnen de leerlingen het nodige verbeteren aan de hand van de feedback. De pws-begeleider stemt de beoordelingen af op het vak.
Leerlingen mogen tot slot voor de presentatie een eigen vorm kiezen: Powerpoint, een muurkrant, videofilm of een andere creatieve uiting.
Wat gaan we doen?
- Vak Onderzoeksvaardigheden op het rooster
Leerlingen in havo-4 en vwo-5 volgen zeven à acht weken vanaf de meivakantie het vak Onderzoeksvaardigheden. Dit is nieuw in het schooljaar 2021-2022.
-Oriëntatieweek voor de zomervakantie
Net voor de zomervakantie houden leerlingen uit havo-4 en vwo-5 zich een week lang bezig met het opstellen van een plan van aanpak voor een profielwerkstuk. Ze doen dit stapsgewijs aan de hand van opdrachten.
- Flexuren Profielwerkstuk na de herfstvakantie
We bieden in het examenjaar flexuren Profielwerkstuk aan, die worden gegeven door de voorzitter van de sectie Profielwerkstuk. Leerlingen kunnen zich daarvoor zelf aanmelden, en de sectievoorzitter kan ook leerlingen actief hiervoor uitnodigen wanneer er signalen zijn dat het onderzoek niet goed loopt.
Wat zit er verder in de pijplijn?
We zoeken naar mogelijkheden om een tweede beoordelaar bij het pws te betrekken. De eerste beoordelaar is soms wel procedureel maar niet vakinhoudelijk in staat om het pws te beoordelen. Een vakinhoudelijk deskundige tweede beoordelaar kan dit verhelpen.
Kartrekker
In de sectie Profielwerkstuk zitten alle docenten die begeleider zijn van een profielwerkstuk. Elk jaar is deze sectie samengesteld uit wisselende personen. De kartrekker is Kirsten van Essen, docent Nederlands en voorzitter van de sectie Profielwerkstuk. Zij is bereikbaar via e-mail: kjvessen@comenius.nl
